Birçok kişi sabahları yorgun kalkıyor, işe giderken içinden söyleniyor ve hafta sonunu hayal ederek günlerini geçiriyor. Oysa iş yükü değil, aslında taşınması zor olan şey çoğu zaman görünmeyen bir yük: Stres.
İş hayatı, sadece mesleki becerilerin değil, psikolojik dayanıklılığın da sınandığı bir alana dönüştü. İnsanlar artık sadece iş bitirmiyor; duygularını bastırıyor, beklentileri karşılamaya çalışıyor ve çoğu zaman kendi ihtiyaçlarını görmezden geliyor. Klinik Psikolog, Psikoterapist Dr. Yasemin Meriç Kazdal, yazdı.
Stres: Her Zaman Kötü Değil, Ama Sürekli Olursa YıkıcıStres, dışsal baskıların bireyde yarattığı gerilim halidir. Belirli bir seviyede stres, performansı artırabilir; motivasyonu tetikleyebilir. Ancak bu durum sürdürülebilir değildir.Kronik stres, zihin ve beden sağlığını tehdit eden, sinsi ama güçlü bir etkidir.Devamlı yoğun strese maruz kalan bireylerde sıklıkla şu sonuçlar görülür:
Tükenmişlik sendromu
Kendini yetersiz hissetme
İşleri erteleme ve verim düşüşü
İş yerine gitmek istememe
Sosyal ilişkilerde bozulma
Alkol, sigara gibi bağımlılıklara yönelmeStresi tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da onunla daha sağlıklı bir ilişki kurmak mümkündür. İşte bazı temel öneriler:
• Düzen Kurmak
Uyku ve beslenme düzeni, stres eşiğini belirleyen önemli faktörlerdir. Beden dinlenmeden zihin de dirençli olamaz.
• Güne Zor İşlerle Başlamak
Zorlayıcı görevleri günün başına almak hem ertelemeyi azaltır hem de başarı hissini artırır.
• Hedefleri Önceliklendirmekİşverenin ve bireyin beklentileri arasında gerçekçi bir denge kurmak, tükenmişliği önler.
• Ertelemeyi Anlamak
Ertelemek çoğu zaman tembellik değil, başlamaya cesaret edememek anlamına gelir. Bu farkındalık süreci dönüştürür.
• Zorlanılan Noktaları BelirlemekKendi gelişim alanlarını görmek ve bunlara odaklanmak stres algısını yönetilebilir hâle getirir.
• Zaman Analizi YapmakPlansızlık, zihinsel yükü artırır. Basit bir haftalık plan bile psikolojik rahatlama sağlar.
• Sorumlulukları PaylaşmakHer işi tek başına yapmak bir meziyet değil, sürdürülemez bir alışkanlıktır. İyi bir ekip, iyi bir psikolojik tampondur.Stres, nesnel bir olay değil; öznel bir deneyimdir. Yani aynı durum, iki farklı kişide çok farklı etkiler yaratabilir. Çünkü bireylerin kişilik yapısı, geçmiş deneyimleri ve baş etme mekanizmaları farklıdır.Stresten Daha Fazla Etkilenmeye Yatkın Kişilik Özellikleri:
Mükemmeliyetçilik
Aşırı kaygı hali
Yeniliğe kapalı olmak
Kaçınma davranışı
Eleştiriye tahammülsüzlük
İçine kapanıklık
Stresi Daha İyi Yöneten Kişilik Özellikleri:
Açık iletişim kurabilme
Problemlere farklı perspektiflerle yaklaşabilme
Yardım istemekte zorlanmama
Değişime açık olma
Hoşgörülü ve kabullenici yaklaşım
Esneklik ve uyum sağlayabilme
Aşırı kontrol ihtiyacının düşük olmasıBirey, stresle baş etmek için birçok yöntem denemiş olsa da işe yaramadığını düşünüyorsa, bu onun güçsüz olduğu anlamına gelmez.Aksine, destek istemek, ruhsal sağlamlığın bir göstergesidir. Yakın çevreden ya da bir uzmandan destek almak, sadece stresle değil, hayatla daha sağlıklı bir ilişki kurmanın da anahtarıdır.